Kalium, een mineraal dat een cruciale rol speelt in het menselijk lichaam, is betrokken bij tal van biologische processen, waaronder de regulatie van de bloeddruk en de geleiding van zenuwprikkels. Het evenwicht van kalium in ons lichaam wordt nauwlettend gecontroleerd door de nieren. Een kalium tekort kan leiden tot ernstige klachten. Op deze pagina schrijven we over hypokaliemie, een aandoening waarbij het kaliumniveau in het bloed abnormaal laag is.
Normale kaliumwaarden variëren tussen 3,5 en 5,1 mmol/liter.
Opname van Kalium
Kalium wordt geabsorbeerd via voedsel en drank. Onze nieren spelen een cruciale rol bij het handhaven van de juiste hoeveelheid kalium in ons lichaam, zodat het niveau niet te sterk stijgt of daalt. Het is zeldzaam dat een kalium tekort wordt veroorzaakt door een ontoereikende inname via voeding.
Mogelijke Oorzaken van Hypokaliemie
Verschillende factoren kunnen leiden tot een kalium tekort, waaronder:
- Medicijngebruik: Sommige geneesmiddelen, zoals plaspillen (diuretica), laxeermiddelen en luchtwegverwijders, kunnen leiden tot kaliumverlies.
- Maagdarmproblemen: Ernstig braken en diarree, bijvoorbeeld als gevolg van een maagdarmontsteking, kunnen leiden tot kaliumverlies.
- Eetstoornissen: Bij eetstoornissen zoals boulimie of anorexia nervosa kan braken resulteren in kaliumverlies.
- Overmatig Zoethoutgebruik: Het consumeren van grote hoeveelheden zoethout kan leiden tot verhoogde bloeddruk en kaliumverlies.
- Ondervoeding: Langdurige ondervoeding kan leiden tot een tekort aan kalium.
- Verhoogde Aldosteronproductie: Als de bijnieren te veel van het hormoon aldosteron produceren, kan dit leiden tot meer kaliumverlies via de urine.
Frequentie van Hypokaliemie
Hypokaliemie komt vaak voor bij patiënten in het ziekenhuis, meestal in milde vorm (20%). Ongeveer 5% van deze gevallen betreft ernstige hypokaliemie. Bij mensen die plaspillen gebruiken, wordt bij 10 tot 40% van hen een kalium tekort vastgesteld door hun huisarts.
Symptomen van Hypokaliemie
Een mild kalium tekort kan weinig tot geen symptomen veroorzaken. Bij ernstige hypokaliemie kunnen symptomen zijn:
- Vermoeidheid
- Spierzwakte
- Obstipatie
- Vaak moeten plassen
- Verlies van eetlust
- Verlammingsverschijnselen bij plotselinge tekorten
- Hartritmestoornissen bij ernstige tekorten
Diagnose van Hypokaliemie
Een arts kan een kalium tekort vaststellen via bloedonderzoek, waarbij het kaliumgehalte wordt gemeten. Daarnaast kan de nierfunctie worden gecontroleerd. Het stellen van vragen aan de patiënt kan helpen bij het vaststellen van de mogelijke oorzaak van het kalium tekort.
In sommige gevallen kan een elektrocardiogram (hartfilmpje) worden uitgevoerd om hartritmestoornissen op te sporen. De arts kan ook vragen om gedurende 24 uur urine te verzamelen voor verder laboratoriumonderzoek.
Wat Kun Je Zelf Doen?
Als je plaspillen gebruikt, is het raadzaam om regelmatig je bloed te laten controleren, vooral als je last hebt van braken en/of diarree.
Behandeling van Hypokaliemie
De behandeling van hypokaliemie is afhankelijk van verschillende factoren, zoals de ernst van het tekort, de snelheid waarmee het tekort is ontstaan en de onderliggende oorzaak. De behandelingsopties omvatten:
- Kaliumsupplementen: Bij een mild tekort kunnen kaliumsupplementen worden voorgeschreven om het niveau aan te vullen.
- Intraveneuze toediening: Voor ernstige tekorten kan kalium intraveneus worden toegediend via een infuus.
- Dieetadvies: Als het tekort te wijten is aan een eenzijdig dieet, kan de patiënt leren hoe hij gevarieerder kan eten.
- Medicatieaanpassing: Als het tekort wordt veroorzaakt door plaspillen, kan het nodig zijn om de medicatie aan te passen. De arts zal het kaliumgehalte regelmatig controleren.
- Behandeling van Onderliggende Oorzaak: De arts zal altijd proberen de onderliggende oorzaak van het kalium tekort te behandelen.
Bij vermoeden van hartritmestoornissen wordt de patiënt dringend doorverwezen naar een ziekenhuis.
In conclusie is hypokaliemie een aandoening die kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, maar met tijdige diagnose en passende behandeling kunnen de meeste gevallen goed worden beheerd. Het is belangrijk om medisch advies in te winnen bij symptomen die op een kaliumtekort kunnen wijzen en regelmatig uw gezondheid te laten controleren, vooral als u risicofactoren heeft zoals medicijngebruik of eetstoornissen.
